تأثیر کمبود فسفر بر رشد، فتوسنتز و باز انتقالی فسفر در گیاه توتون (nicotiana rustica l.)

در این پژوهش تأثیر کمبود فسفر در گیاه توتون (nicotiana rustica l.) که در شرایط تغذیه کافی (25/0 میلی­مولار) و کمبود (05/0 میلی­مولار) فسفر در محیط هیدروپونیک به مدت شش هفته رشد کرده بودند، مورد مطالعه قرار گرفت. اعمال کمبود فسفر باعث کاهش معنی دار شاخص گشودگی روزنه ها و سرعت تثبیت دی اکسیدکربن و در نتیجه افت قابل ملاحظه وزن خشک اندام هوایی و ریشه در گیاه توتون شد. به­خاطر بسته شدن روزنه ها و عدم افزایش موثر غلظت کاروتنوئیدها و آنتوسیانین­ها در شرایط کمبود فسفر، کارآیی بیشینه فتوسیستم ii (fv/fm) کاهش معنی داری نشان داد و فتوسیستم ii دچار آسیب شد. کمبود فسفر باعث افزایش غلظت آمینواسیدهای آزاد و کاهش پروتئین های محلول در اندام هوایی شد. هر چند غلظت قندهای محلول در ریشه تحت شرایط کمبود فسفر افزایش معنی دار نشان داد ولی این افزایش در گسترش ریشه موثر نبود. کاهش غلظت فسفر در برگ های گیاهان دچار کمبود فسفر به بازانتقالی آن به مراکز رشد جدید نسبت داده شد، در حالی­که افزایش آن در شرایط تغذیه کافی مربوط به انتقال از ریشه بود. با وجود افزایش غلظت قندها، کاهش سرعت تعرق و افزایش بازانتقالی فسفر از برگ های پیر به برگ های جوان تر، گیاه توتون نتوانست کمبود فسفر در سطح 05/0 میلی مولار را تحمل کند و فتوسنتز در این گیاه به­دلیل محدودیت روزنه ای و غیر روزنه ای (کاهش واکنش های فتوشیمیایی) کاهش یافت و باعث افت رشد گردید.